Computer-mediated communication a komunikacja elektroniczna

Analizy komunikacji z użyciem komputera często są przepełnione szczegółami technicznymi. Jest to nieuniknione, gdyż aspektu technologicznego nie można oddzielić od procesu komunikowania się. Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, iż nadmierne skoncentrowanie się na kwestiach tego rodzaju może wieść w ślepą uliczkę, i to z dwu powodów. Po pierwsze: same objaśnienia techniczne niewiele wnoszą do zrozumienia nowego narzędzia komunikacji, a po drugie: rozwój technologii jest tak gwałtowny, że wszelkie techniczne objaśnienia szybko tracą aktualność, i to nierzadko w ciągu kilku lat.

Z tego m.in. powodu uznałem, iż termin computer-mediated communication (CMC) może szybko stać się anachroniczny, podobnie jak horyzont przezeń wyznaczany. Bez wątpienia obserwowany przez nas etap komunikacji bezpośredniej o światowym zasięgu jest etapem początkowym. Nie ma żadnego powodu, by sądzić, iż komputery zachowają swą obecną formę i że będą się nam narzucać swą formą oraz swym pośrednictwem tak jak obecnie. Już teraz widać, a i przewidywania specjalistów z zakresu telekomunikacji są w tej mierze zgodne, że różne nowoczesne narzędzia medialne (komputery stacjonarne oraz przenośne, notatniki elektroniczne, telefony komórkowe i stacjonarne, radioodbiorniki, telewizory, odtwarzacze płyt i kaset itd.) będą się łączyć. To z czasem zapewne doprowadzi do sytuacji, że będziemy dysponować jednym urządzeniem zdolnym wykonać czynności, które dziś wykonuje wiele urządzeń. Przewidując taką możliwość, a przy tym nie chcąc zignorować tak ważnego narzędzia komunikacji jak telefon komórkowy, będę używać terminu „komunikacja elektroniczna” (KE).

Komunikacja z użyciem telefonu komórkowego ma pewne pokrewieństwa z komunikacją internetową, których nie możemy przeoczyć, choć nie będą one omawiane w tej książce. „Komunikacja przez komórkę” wyraźnie rozwija się w kierunku wyznaczonym przez Internet. Można więc np. otrzymywać informacje podawane w formie hipermedialnej, korzystać z tekstu pisanego jako sposobu przekazywania informacji, coraz częściej też użytkownicy telefonów komórkowych mają okazję korzystać z udogodnień multimedialnych, a ponadto interfejsy komórkowe są wzorowane na komputerowych.

Nie dość tego, również telewizja i radio chętnie odwołują się do sposobów przekazu wypracowanych w obrębie Internetu. Zwraca uwagę przede wszystkim powszechny w stacjach radiowych (a nawet telewizyjnych) obyczaj prowadzenia rozmów telefonicznych ze słuchaczami, co można interpretować jako próbę przezwyciężenia typowej dla radia i telewizji nierówności ról nadawcy i odbiorcy. Z kolei telewizje również chętnie korzystają z możliwości stwarzanych przez Internet, np. uzupełniając własny przekaz o okienko konwersacji internetowej.

Można przypuszczać w sposób zasadny i rozumny, że wszelkie media będą dążyć do integracji z Internetem, ponieważ to medium stwarza największe możliwości w procesie porozumiewania się.